Hoe te beginnen met een stamboom?

Hoe begin je nou eigenlijk met een stamboom?

  • Ga voor jezelf na welke gegevens je wilt weten. Zo zijn er verschillende soorten genealogisch onderzoek. Deze staan verder beschreven onder het hoofdstuk Soorten stamboomonderzoek.
  • Daarna is het handig om alle gegevens te noteren in een stamboomprogramma op de computer. Vooral omdat dit uiteindelijk meer overzicht geeft. Na verloop van tijd zijn er zoveel gegevens verzameld, dat je makkelijk door de bomen het bos niet meer ziet. Zelf werk ik met Aldfaer, een gratis stamboomprogramma.
  • Het makkelijkst is dan om alle gegevens te verzamelen die in de familie bekend zijn, vaak via ouders of grootouders. Soms zijn er geboorteaktes of trouwaktes aanwezig, waarop de namen van ouders staan vermeld. Met deze gegevens kom je al een heel eind.
  • Volgende stap is het online zoeken. Tegenwoordig is er overvloed aan documenten en gegevens online te vinden. Zo kan je bijvoorbeeld zoeken op Archieven of Wiewaswie. Let er wel op dat in de zoekmachines vaak alleen gezocht wordt op de letterlijke benaming die jij opgeeft. Probeer dus ook eens een andere versie van de naam in te voeren. Voer dan in plaats van bijvoorbeeld "Hendriks" ook eens "Hendriksen" in. 
  • Vanaf 1811/1812 werd de Burgerlijke Stand (BS) ingevoerd. Het werd verplicht om een achternaam te voeren. Ook werden alle geboorteaktes, trouwaktes en overlijdensaktes duidelijk opgemaakt. Online kun je dus heel veel vinden, maar er gelden wel beperkingen met betrekking tot openbaarheid ivm privacy. Zo geldt voor geboorteaktes een beperking van 100 jaar, huwelijksaktes 75 jaar en overlijdensaktes 50 jaar. 
  • Zodra je nog verder terug wilt zoeken, vóór 1811, kom je uit bij de Doop-, Trouw- en Begraafregisters (DTB). Deze zijn niet altijd zo gedetailleerd als de BS. In het doopregister werden wel de namen van de ouders genoteerd, maar niet altijd de achternamen. Zo heette bijvoorbeeld Hendrick Egbertsen Meijer toen Hendrick Egberts/Egbertsen. De "achternaam" Egbertsen betekende bijna altijd dat hij een zoon was van Egbert. (Egbertszoon). Dit wordt ook wel patroniem genoemd. In het trouwregister werden niet altijd de namen van de ouders vermeld en ook het begraafregister is vaak beperkt met informatie.
  • Soms loop je vast en is er in deze registers geen verdere informatie meer te vinden. (Je kunt dan gaan gokken, maar dat maakt het natuurlijk niet betrouwbaar. Ik zou dan het gokwerk persoonlijk achterwege laten. Je kunt voor jezelf opschrijven wat je vermoedens zijn, maar wees voorzichtig met publiceren hiervan. Uiteindelijk kan alles vastlopen, doordat er fouten in geslopen zijn.) Wat nu nog een mogelijkheid kan zijn, is de Oud Rechterlijke Archieven (ORA). Omdat mijn familie uit Gelderland komt, heb ik gezocht op de ORA bij het Gelders Archief. Hier vind je allerlei zaken waarbij aktes opgemaakt moesten worden. Dit zijn onder andere testamenten, momberschapverborgingen (voogdij), inventarissen, magescheiden, verkoopaktes van onroerend goed, rechtzaken en beschrijvingen van akkefietjes en opstootjes. Hier is soms veel aanvullende informatie te vinden.